Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років

Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років

Збережено в:
Бібліографічні деталі
Дата:2003
Автор: Ольшаницький, Т.В.
Формат: Стаття
Мова:Ukrainian
Опубліковано: Інститут історії України НАН України 2003
Назва видання:Український історичний журнал
Теми:
Хроніка та інформація
Онлайн доступ:https://nasplib.isofts.kiev.ua/handle/123456789/204807
Теги: Додати тег
Немає тегів, Будьте першим, хто поставить тег для цього запису!
Назва журналу:Digital Library of Periodicals of National Academy of Sciences of Ukraine
Цитувати:Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років / Т.В. Ольшаницький // Український історичний журнал. — 2003. — № 1. — C. 150-156. — Бібліогр.: 2 назв. — укр.

Репозитарії

Digital Library of Periodicals of National Academy of Sciences of Ukraine
id nasplib_isofts_kiev_ua-123456789-204807
record_format dspace
spelling nasplib_isofts_kiev_ua-123456789-2048072025-07-31T00:02:10Z Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років Ольшаницький, Т.В. Хроніка та інформація 2003 Article Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років / Т.В. Ольшаницький // Український історичний журнал. — 2003. — № 1. — C. 150-156. — Бібліогр.: 2 назв. — укр. 0130-5247 https://nasplib.isofts.kiev.ua/handle/123456789/204807 uk Український історичний журнал application/pdf Інститут історії України НАН України
institution Digital Library of Periodicals of National Academy of Sciences of Ukraine
collection DSpace DC
language Ukrainian
topic Хроніка та інформація
Хроніка та інформація
spellingShingle Хроніка та інформація
Хроніка та інформація
Ольшаницький, Т.В.
Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років
Український історичний журнал
format Article
author Ольшаницький, Т.В.
author_facet Ольшаницький, Т.В.
author_sort Ольшаницький, Т.В.
title Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років
title_short Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років
title_full Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років
title_fullStr Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років
title_full_unstemmed Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років
title_sort науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років
publisher Інститут історії України НАН України
publishDate 2003
topic_facet Хроніка та інформація
url https://nasplib.isofts.kiev.ua/handle/123456789/204807
citation_txt Науково-дослідному інституту козацтва — п'ять років / Т.В. Ольшаницький // Український історичний журнал. — 2003. — № 1. — C. 150-156. — Бібліогр.: 2 назв. — укр.
series Український історичний журнал
work_keys_str_mv AT olʹšanicʹkijtv naukovodoslídnomuínstitutukozactvapâtʹrokív
first_indexed 2025-11-24T09:28:36Z
last_indexed 2025-11-24T09:28:36Z
_version_ 1849663440016113664
fulltext Ò. Â. ÎËÜØÀÍÈÖÜÊÈÉ (Êè ¿â) ÍÀ Ó ÊÎ ÂÎ- ÄÎ Ñ Ë² Ä ÍÎ ÌÓ ²ÍÑÒÈÒÓÒÓ ÊÎ ÇÀ Ö Ò ÂÀ — Ï’ßÒÜ ÐΠʲ Çðî ñ òàí íÿ ³í òåðåñó äî ³ñ òî 𳿠êî çà ö ò âà ó íàø ÷àñ ïî â’ÿ çà íå ç ïðî öå ñà - ìè íà ö³ î íàëü íî ãî â³ä ðî äæåí íÿ ê³ í öÿ 80-õ — ïåð øî¿ ïî ëî âè íè 90-õ ðð., â³ä íî â ëåí íÿì ãðî ìàä óêðà ¿í ñü êî ãî êî çà ö ò âà, à òà êîæ â³ä çíà ÷åí íÿì ó ö³ ðî êè âè çíà ÷ íèõ þâ³ ëåé íèõ äàò (çî êðå ìà: ó 1989—1991 ðð. — 500-ð³÷÷ÿ â³ä äíÿ ïåð øî¿ ë³ òî ïè ñ íî¿ çãàä êè ïðî óêðà ¿í ñü êå êî çà ö ò âî, 1995 ð. — 400 ðîê³â ç äíÿ íà ðî äæåí íÿ ãå òü ìà íà Áî ã äà íà Õìå ëü íè öü êî ãî, 1998 ð. — 350-ð³÷÷ÿ Íà ö³ î íàëü íî- âè ç âî ëü íî¿ â³é íè óêðà ¿í ñü êî ãî íà ðî äó ñå ðå äè íè XVII ñò.) çó - ìî âè ëî ïî ÿâó ÷è ñ ëåí íèõ ïðàöü, â ÿêèõ âè ñâ³ ò ëþ þ òü ñÿ ð³ ç íî ìà í³ ò í³ ñòî - ð³í êè öüî ãî íàä ç âè ÷àé íî ö³ êà âî ãî ÿâè ùà. Îä íàê, íà æàëü, àâ òî ðè äà ëå êî íå âñ³õ ïðàöü ïðà ã íóòü äî òðè ìó âà òèñü ³ñ òî ðè ÷ íèõ ôà ê ò³â, âè âà æå íî îö³ íþ âà òè ¿õ äî ñòî â³ ð í³ñòü, íàä ì³ ð íî çâå ëè ÷ó þ ÷è àáî çà íà ä òî êðè òè ÷ íî ISSN 0130-5247. Óêð. ³ñò. æóðí., 2003, ¹ 1 1 Õðîí³êà òà ³íôîðìàö³ÿ 151 ISSN 0130-5247. Óêð. ³ñò. æóðí., 2003, ¹ 1 Õðîí³êà òà ³íôîðìàö³ÿ ñòà â ëÿ ÷èñü äî òèõ ÷è ³í øèõ ïî ä³é òà îñ³á, à ïî äå êó äè îïè ñó þ ÷è ¿õ ïðî ñ òî ïî âåð õî âî. Òà êà ñè òó à ö³ÿ íå ìî ã ëà çà ëè øè òè áàé äó æè ìè íà ó êî â ö³â, ÿê³ ïðà ã íóòü äî ìà ê ñè ìàëü íî îá’ºê òè â íî ãî äî ñë³ äæåí íÿ êî çà ö ò âà. À òî ìó ó ïðî öå ñ³ ïî øó êó îï òè ìàëü íî ãî âè õî äó ç íå¿ âè íè ê ëà ³äåÿ ñòâî ðåí íÿ Âñå óê - ðà ¿í ñü êî ãî öåí ò ðó ç ðîç ðîá êè ïè òàíü âè íè ê íåí íÿ, ãå íå çè êî çà ö ò âà ó ìè - íó ëî ìó, éî ãî ðî ë³ ó ñó ÷à ñ íî ìó æèò ò³ Óêðà ¿ íè òà êî îð äè íà ö³¿ ñèë, ùî çà - éìà þ òü ñÿ äî ñë³ äæåí íÿì ³ ïî ïó ëÿ ðè çà ö³ ºþ äà íî¿ ïðî á ëå ìà òè êè. Ïðî òÿ ãîì 1996—1997 ðð. ö³ íà ì³ ðè çíàéøëè ñâîº âò³ ëåí íÿ â îð ãà í³ çà - ö³¿ Íà ó êî âî- äî ñ ë³ ä íî ãî ³í ñòè òó òó êî çà ö ò âà (äà ë³ — ²í ñòè òóò êî çà ö ò âà), ùî îá’ºä íàâ ðÿä ïðî ôå ñ³ î íàëü íèõ ó÷å íèõ, çà ö³ êà â ëå íèõ ó âñå á³ ÷ í³é íà ó êî â³é ðîç ðî á ö³ ³ñ òî 𳿠òà ñó ÷à ñ íèõ ïðî á ëåì êî çà ö ò âà. Ñï³ â çà ñ íî â íè êà ìè ²í ñòè - òó òó êî çà ö ò âà âè ñòó ïè ëè ²í ñòè òóò ³ñ òî 𳿠Óêðà ¿ íè ÍÀÍ Óêðà ¿ íè òà ³ä êðè - òå àê ö³ î íå ð íå òî âà ðè ñ ò âî “Ìîòîð—ѳ÷” (ïî ïå ðå äí³é äî ãî â³ð ïðî ñï³ ëü íó ä³ ÿ ëü í³ñòü â³ä 10 òðà â íÿ 1996 ð. áóâ îñ òà òî ÷ íî óçãî äæå íèé ÷å ðåç ð³ ê — 10 òðàâíÿ 1997 ð.). Îñî á ëè âî ñë³ä â³ä çíà ÷è òè òó âå ëè ÷å ç íó ðîëü, ÿêó â³ ä³ ãðà ëè ó çà ñíó âàí í³ ïåð øî ãî â Óêðà ¿ í³ ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà, ãå íå ðàëü íèé äè ðå ê òîð ÂÀÒ “Ìîòîð—ѳ÷”, àêà äå ì³ê, äî ê òîð òåõ í³ ÷ íèõ íà óê Â’ÿ ÷å ñ ëàâ Áî ãó ñ ëà ºâ òà äè ðå ê òîð ²í ñòè òó òó ³ñ òî 𳿠Óêðà ¿ íè ÍÀÍÓ, àêà äå ì³ê ÍÀÍÓ, äî ê òîð ³ñ òî ðè ÷ íèõ íà óê Âà ëå ð³é Ñìî ë³é. Íà ñüî ãî ä í³ ñï³â ðî á³ ò íè êà ìè ²í - ñòè òó òó êî çà ö ò âà º ï’ÿòü äî ê òî ð³â ³ äå â’ÿòü êàí äè äà ò³â ³ñ òî ðè ÷ íèõ íà óê. Äî çà õè ñ òó äî ê òîð ñü êèõ äè ñåð òà ö³é ãî òó º òü ñÿ ùå òðè ³í ñòè òóò ñü ê³ ïðà ö³â íè êè. 15 ëè ï íÿ 1998 ð. çà íà êà çîì ¹ 1 äè ðå ê òî ðà ²í ñòè òó òó ³ñ òî 𳿠Óêðà ¿ íè, àêà äå ì³ êà ÍÀÍÓ Âà ëå ð³ÿ Ñìî ë³ÿ «Ïðî ñòâî ðåí íÿ ó ñòðó ê òó ð³ ²í ñòè òó òó ³ñ - òî 𳿠Óêðà ¿ íè Íà ö³ î íàëü íî¿ Àêà äå 쳿 íà óê Óêðà ¿ íè Öåí ò ðó “Íàóêî âî- äîñë³äíèé ³í ñòè òóò êî çà ö ò âà”» ó â³ä ïî â³ ä íî ñ ò³ ç äî ãî âî ðîì ïðî ñï³ ëü íó ä³ ÿ ëü í³ñòü ì³æ ÂÀÒ “Ìîòîð—ѳ÷” òà ²í ñòè òó òîì ³ñ òî 𳿠íà ïî ñà ä³ äè ðå ê òî - ðà- îð ãà í³ çà òî ðà ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà áó ëî çà òâåð äæå íî êàí äè äà òà ³ñ òî ðè ÷ - íèõ íà óê, ñòàð øî ãî íà ó êî âî ãî ñï³â ðî á³ ò íè êà Òà ðà ñà ×ó õ ë³ áà. Çã³ ä íî ç öèì íà êà çîì áó ëè óòâî ðå í³ Çà ïî ðî çü êå é Äî íå öü êå ðå ã³ î íàëü í³ â³ä ä³ ëåí íÿ ²í - ñòè òó òó êî çà ö ò âà ³ íà ïî ñà äàõ ¿õ í³õ äè ðå ê òî ð³â- îð ãà í³ çà òî ð³â, â³ä ïî â³ ä íî, ïðè çíà ÷å íî êàí äè äà òà ³ñ òî ðè ÷ íèõ íà óê Àð íî ëü äà Ñî êóëü ñü êî ãî òà äî ê òî ðà ³ñ òî ðè ÷ íèõ íà óê, ïðî ôå ñî ðà Âà ñè ëÿ ϳð êà. 2 ëþ òî ãî 1999 ð. ñòâî ðå íî Îäå ñü êå ðå ã³ î íàëü íå â³ä ä³ ëåí íÿ ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà íà ÷î ë³ ç êàí äè äà òîì ³ñ òî ðè ÷ íèõ íà óê ²ãî ðåì Ñà ïî æ íè êî âèì. 27 ñ³ ÷ íÿ 2000 ð. ²í ñòè òóò êî çà ö ò âà óêëàâ óãî äó ïðî ñï³â ï ðà öþ ç Îäå ñü êèì äåð æà â íèì óí³ âåð ñè òå òîì ³ì. ². Ìå÷íèêîâà ùî äî îð ãà í³ çà ö³é íî ãî òà íà ó êî âî ãî çà áåç ïå ÷åí íÿ ä³ ÿ ëü - íî ñ ò³ ³ä ä³ ëó ³ñ òî 𳿠êî çà ö ò âà íà ï³â ä í³ Óêðà ¿ íè. Éî ãî î÷î ëè ëà êàí äè äàò ³ñ òî ðè ÷ íèõ íà óê, äî öåíò Îëå íà Áà ÷èí ñü êà. 14 æî â ò íÿ 2000 ð. çà ñòó ï íè êîì äè ðå ê òî ðà ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà áó ëî ïðè çíà ÷å íî êàí äè äà òà ô³ ëî ñîô ñü êèõ íà óê Âî ëî äè ìè ðà Ìó ëÿ âó. 10 æîâòíÿ 2002 ð. áó ëî óòâî ðå íî ͳ êî ïîëü ñü - êå ðå ã³ î íàëü íå â³ä ä³ ëåí íÿ íà áà ç³ Í³ êî ïîëü ñü êî ãî äåð æà â íî ãî ³ñ òî ðè ÷ - íî ãî ìó çåþ. Îñ íî â íè ìè çà âäàí íÿ ìè ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà º ïó á ë³ êà ö³ÿ ôóí äà ìåí - òàëü íèõ äî ñë³ äæåíü ³ ñòâî ðåí íÿ íà ó êî âî- ïî ïó ëÿ ð íèõ ïðàöü ç ³ñ òî 𳿠êî çà - ö ò âà; îá’ºä íàí íÿ é êî îð äè íà ö³ÿ çó ñèëü â³ ò ÷è ç íÿ íèõ òà çà ðó á³ æ íèõ ó÷å íèõ, ùî íà ëå æàòü äî ð³ ç íèõ íà ó êî âèõ, ó÷ áî âèõ îñå ðåä ê³â ³ çà éìà þ òü ñÿ çà çíà ÷å - íîþ ïðî á ëå ìà òè êîþ; ñï³â ï ðà öÿ ç ð³ ç íè ìè óñòà íî âà ìè é îð ãà í³ çà ö³ ÿ ìè ç ìå òîþ çä³é ñ íåí íÿ ñï³ ëü íèõ íà ó êî âî- äî ñ ë³ ä íèõ ïðî ãðàì; íà äàí íÿ ìå òî äè - ÷ íî¿ äî ïî ìî ãè äåð æà â íèì, ãðî ìàä ñü êèì òà êî ìå ð ö³é íèì îñâ³ ò í³ì çà êëà - äàì; îð ãà í³ çà ö³ÿ é ïðî âå äåí íÿ íà ó êî âî- òå î ðå òè ÷ íèõ ³ íà ó êî âî- ïðà ê òè ÷ - íèõ ì³æ íà ðî ä íèõ òà â³ ò ÷è ç íÿ íèõ êîí ôå ðå í ö³é; íà ïè ñàí íÿ ï³ä ðó ÷ íè ê³â, ïî ñ³ á íè ê³â, íàâ÷àëü íî- ìå òî äè ÷ íî¿ ³ äî â³ä êî âî¿ ë³ òå ðà òó ðè; îá ãî âî ðåí íÿ òà ðå öå í çó âàí íÿ íà ó êî âèõ ³ íà ó êî âî- ïî ïó ëÿ ð íèõ ðî á³ò; ðîç ïî âñþ äæåí íÿ é ïî ïó ëÿ ðè çà ö³ÿ ïðàöü ç êî çà öü êî¿ òå ìà òè êè; ÷è òàí íÿ ëå ê ö³é, ïðî âå äåí íÿ ñå ì³ íà ð³â, äè ñ ïó ò³â, áå ñ³ä, “êðóãëèõ ñòî ë³â” òî ùî. Ç ÷à ñó ñâî ãî ñòâî ðåí íÿ ²í ñòè òóò êî çà ö ò âà ðîç ïî ÷àâ àê òè â íó ä³ ÿ ëü í³ñòü çã³ ä íî ³ç çà ïëà íî âà íè ìè íà ïðÿ ìà ìè ³ íè í³ — ÷å ðåç ï’ÿòü ðî ê³â ñâî ãî ³ñ íó - âàí íÿ — óæå ìຠïå â í³ çäî áó ò êè. Íà ñàì ïå ðåä ó çà ïî ÷à ò êî âà í³é íèì ñå 𳿠âè äàíü “Êîçàöüêà ñïà ä ùè íà” ïî áà ÷è ëè ñâ³ò ãðóí òî â í³ çá³ð êè íà ó êî âèõ ïðàöü: “Çàïîðîçüêå êî çà ö ò âî â óêðà ¿í ñü ê³é ³ñ òî ð³¿, êóëü òó ð³ òà íà ö³ î íàëü - í³é ñà ìî ñâ³ äî ìî ñ ò³” (Êè ¿â, Çà ïî ð³ æ æÿ, 1997. — 375 ñ.) ³ “Ñåìåí Ïà ë³é òà Ôà ñ ò³ â ùè íà â ³ñ òî 𳿠Óêðà ¿ íè” (Ê., Ôà ñ ò³â, 1997. — 90 ñ.), âè äà íó ðà çîì ç Ôà ñ ò³â ñü êèì äåð æà â íèì ³ñ òî ðè êî- êðà º ç íàâ ÷èì ìó çå ºì. Îáè ä â³ âî íè îïó - á ë³ êî âà í³ çà ìà òå ð³ à ëà ìè íà ó êî âèõ êîí ôå ðå í ö³é ï³ä ³äåí òè ÷ íè ìè íà çâà ìè. Äî çá³ ð íè êà “Çàïîðîçüêå êî çà ö ò âî…” óâ³éø ëî 47 ñòàòåé â³ äî ìèõ â Óêðà ¿ í³ òà çà ¿¿ ìå æà ìè â³ ò ÷è ç íÿ íèõ ³ñ òî ðè ê³â ³ ìî ëî äèõ ôà õ³ â ö³â ç Êè º âà, Äí³ ï ðî ïå ò ðîâ ñü êà, Äî íå öü êà, Çà ïî ð³ æ æÿ, Êðà ñ íî à ð ì³é ñü êà, Êà ì’ÿ í öÿ- Ïî ä³ëü ñü êî ãî, ³í íè ö³, ×å ð í³ ãî âà, ͳ êî ïî ëÿ, ³í øèõ ì³ñò. ª òà êîæ ê³ëü êà ïðàöü, ùî ðå ïðå çåí òó þòü çà ðó á³ æ íèõ äî ñë³ ä íè ê³ â — ç³ ÑØÀ òà Ðî ñ³¿. Á³ëü - øà ÷à ñ òè íà íà çâà íî¿ êíè ãè ì³ ñ òèòü ñòàò ò³, ùî âè ñâ³ ò ëþ þòü ð³ ç í³ ïè òàí íÿ ïî ë³ òè÷ íî¿, åêî íî ì³ ÷ íî¿, ñî ö³ àëü íî¿, à òà êîæ â³é ñü êî âî¿ ³ñ òî 𳿠Çà ïî ðî çü - êî¿ Ñ³ ÷³ ó ïå ð³ îä ï³ ç íüî ãî ñå ðå ä íüî â³÷ ÷ÿ òà ðàí íüî ãî íî âî ãî ÷à ñó. Îêðå ì³ ïðà ö³ ïðè ñâÿ ÷å í³ ïè òàí íÿì ïî ë³ òè÷ íî¿ êóëü òó ðè, ìåí òàëü íî ñ ò³, ðå ë³ ã³¿, äó - õî â íî¿ ñïà ä ùè íè êî çà ö ò âà òà ¿¿ âïëè âó íà íî âó é íî â³ ò íþ ³ñ òî ð³þ Óêðà ¿ íè. Ó âè äàí í³ “Ñåìåí Ïà ë³é ³ Ôà ñ ò³ â ùè íà â ³ñ òî 𳿠Óêðà ¿ íè” (äå ïðå ä ñòà â - ëå íî 21 ìà òå ð³ àë) âè ñâ³ ò ëåí î ïè òàí íÿ, ïî â’ÿ çà í³ ç äåð æà âî ò âîð ÷îþ òà â³é - ñü êî âîþ ä³ ÿ ëü í³ ñ òþ ôà ñ ò³â ñü êî ãî ïî ë êî â íè êà Ñå ìå íà Ïà ë³ÿ â îñòàí í³é ÷âåð ò³ XVII — íà ïî ÷à ò êó XVIII ñò., áî ðî òü áîþ ïðà âî áå ðå æ íî ãî êî çà ö ò âà ïðî òè òóð ê³â òà òà òàð, âçà º ìî â³ä íî ñè íà ìè Ñ. Ïàë³ÿ ç ². Ìàçåïîþ, ßíî ì III, Ïå ò ðî ì I òî ùî. Êð³ì òî ãî, ðîç ã ëÿ äà þ òü ñÿ ãå ðà ëü äè ÷ í³ ïðî á ëå ìè Ôà ñ ò³â ñü - êî ãî ïî ë êó, àð õå î ëî ã³ ÷ í³ çíà õ³ä êè êî çà öü êî¿ äî áè íà òå ðå í³ ñó ÷à ñ íî¿ Ôà ñ - ò³ â ùè íè òà ³í. Êð³ì íà çâà íèõ ïðàöü, öüî ãî ðî êó ó íà çâà í³é ñå 𳿠áóâ îïó á ë³ êî âà íèé íà ó êî âî- ïî ïó ëÿ ð íèé äî â³ ä íèê ç ³ñ òî 𳿠Óêðà ¿ íè, ïðè çíà ÷å íèé äëÿ âè êëà - äà ÷³â, ñòó äåí ò³â, ó÷ í³â ³ øè ðî êî ãî çà ãà ëó ï³ä íà çâîþ “Êîçàöüê³ Ñ³ ÷³ (íà - ðè ñè ç ³ñ òî 𳿠óêðà ¿í ñü êî ãî êî çà ö ò âà XV—XVIII cò.)” (Ê., Çà ïî ð³ æ æÿ, 1998. — 252 ñ.). Öå ïåð øå óí³ êàëü íå âè äàí íÿ, äå âè çíà ÷å íî é îá ãðóí òî âà íî ó äî ñòó ï í³é äëÿ ìà ñî âî ãî ÷è òà ÷à ôîð ì³ ÷àñ ³ ì³ ñ öÿ ïî ñò³é íî ãî ðîç òà øó âàí - íÿ íàä Äí³ ï ðîì ³ Äó íà ºì ñ³ ÷î âî ãî Êî øà, â³ä ò âî ðå íî îñ íî â í³ åòà ïè ³ñ òî 𳿠çà ïî ðî çü êî ãî êî çà ö ò âà: ïî õî äæåí íÿ, óòâî ðåí íÿ äå ìî ê ðà òè ÷ íî¿ êî çà öü êî¿ ðå ñ ïó á ë³ êè, â³é ñü êî âèé óñò ð³é, ãî ñ ïî äàð ñü êå îñâî ºí íÿ çå ìåëü ï³â ä íÿ Óêðà ¿ íè, ì³æ íà ðî ä í³ â³ä íî ñè íè, êóëü òó ðà êî çà öü êî¿ ãðî ìà äè, à òà êîæ âïëèâ îñòàí íüî¿ íà ñó ñ ï³ ëü íî- ïî ë³ òè ÷ íå æèò òÿ óêðà ¿í ñü êî ãî íàðîäó â ïåð³îä ï³çíüîãî ñåðåäíüîâ³÷÷ÿ òà íîâîãî ÷à ñó.  êíè ç³ ÷è òà ÷³ çíàéäóòü â³ äî ìî ñ ò³ ïðî Õîð òè öþ, Òî ìà ê³â ñü êó, Áà çà â ëó öü êó, Ìè êè òèí ñü êó, ×îð - òî ì ëè öü êó, Êà ì’ÿí ñü êó, Îëå ø ê³â ñü êó, Íî âó (ϳä ï³ ëü íåí ñü êó) ³ Çà äó íàé - ñü êó ѳ ÷³. ²í ñòè òó òîì êî çà ö ò âà òà êîæ îïó á ë³ êî âà íî ôóí äà ìåí òàëü í³ íà ó êî â³ ìî íî ãðà ô³¿ íà øèõ ñï³â ðî á³ ò íè ê³â — â³ äî ìèõ ³ñ òî ðè ê³â Îëå ê ñàí ä ðà Ãó ð - æ³ÿ “Ãåòüìàí ²âàí Ñêî ðî ïàä ñü êèé” (Ê., 1998. — 208 ñ.) òà ³ ê òî ðà Ãî ðî á - öÿ “Åë³òà êî çà öü êî¿ Óêðà ¿ íè â ïî øó êàõ ïî ë³ òè÷ íî¿ ëå ã³ òè ìà ö³¿: ñòî ñóí êè ç Ìî ñ ê âîþ òà Âàð øà âîþ. 1654—1665 ðð.” (Ê., 2001. — 532 ñ.), íàâ÷àëü - íèé ïî ñ³ á íèê äëÿ ñå ðå ä í³õ øê³ë çà àâ òîðñ ò âîì Ïå ò ðà Ñà ñà “²ñòîð³ÿ Óêðà - ¿ íè XVI—XVIII ñò.” (Ëüâ³â, 2001. — 292 ñ.). Êð³ì òî ãî, çà ñïðè ÿí íÿì êî - ëå ê òè âó ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà ïî áà ÷è ëà ñâ³ò êíè ãà Ñå ð ã³ÿ Ëå ï’ÿâ êà “Óêðà¿íñüêå êî çà ö ò âî ó ì³æ íà ðî ä íèõ â³ä íî ñèíàõ (1561—1591)” (×å ð í³ ã³â, 1999. — 216 ñ.). ISSN 0130-5247. Óêð. ³ñò. æóðí., 2003, ¹ 1 152 Õðîí³êà òà ³íôîðìàö³ÿ Íà ÷åñòü 350-ð³÷÷ÿ â³ä ïî ÷à ò êó Íà ö³ î íàëü íî- âè ç âî ëü íî¿ â³é íè ï³ä ïðî âî äîì Á. Õìåëüíèöüêîãî âè ïó ùå íî çá³ ð íèê íà ó êî âèõ ïðàöü íà îñ íî â³ îä íîéìåí íî¿ êîí ôå ðå í ö³¿ “Íàö³îíàëüíî-âèçâîëüíà â³é íà óêðà ¿í ñü êî ãî íà ðî äó ñå ðå äè íè XVII ñòîë³òòÿ: ïî ë³ òè êà, ³äå î ëî ã³ÿ, â³é ñü êî âå ìè ñ òå ö ò âî” (Ê., 1998. — 320 ñ.). Ó ö³é êíè æ ö³ ïðå ä ñòà â ëå í³ 19 ãðóí òî â íèõ íà ó êî âèõ ìà òå ð³ à ë³â íå ëè øå ïðî â³ ä íèõ â³ ò ÷è ç íÿ íèõ ³ñ òî ðè ê³â, à é ó÷å íèõ ç Ïî ëü ù³, Øâå ö³¿ òà Ðî ñ³¿. Ïðî äîâ æå íî âè äàí íÿ ìà òå ð³ à ë³â Âñå óê ðà ¿í ñü êèõ ÷è òàíü “Óêðà¿íñüêà êî çà öü êà äåð æà âà: âè òî êè òà øëÿ õè ³ñ òî ðè ÷ íî ãî ðîç âè ò êó” (Âèï. 7. — Ê., 2000. — 360 ñ.). ²í ñòè òóò êî çà ö ò âà òà êîæ ï³ä òðè ìóº ðå ã³ î - íàëü í³ âè äàí íÿ. Ñå ðåä íè õ — çá³ ð íèê íà ó êî âèõ ïðàöü, âè äà íèé ó Ìè êî ëà - º â³ “ϳâäåííà Óêðà ¿ íà: ïðî á ëå ìè ³ñ òî ðè ÷ íèõ äî ñë³ äæåíü” (×. 1, 2. — Ìè - êî ëà ¿â, 1998. — 178 ñ., 176 ñ.). Àê òè â íî ïðà öþ þòü ô³ 볿, â³ä ä³ ëåí íÿ òà â³ä ä³ ëè ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà ó Çà ïî ð³ æ æ³, Äî íå öü êó é Îäå ñ³. Ïëà íó º òü ñÿ óòâî ðè òè îð ãà í³ çà ö³é í³ ñòðó ê òó - ðè ç âèâ÷åí íÿ ³ñ òî 𳿠òà ñó ÷à ñ íî ãî ðîç âè ò êó êî çà ö ò âà â ×å ð êà ñàõ, ×å ð í³ ãî â³ ³ Ñóìàõ. Ñå ðåä ãî ëî â íèõ âè äàíü ³ äî ñÿ ã íåíü Çà ïî ð³ çü êî ãî â³ä ä³ ëåí íÿ — íà - ó êî âî- ïî ïó ëÿ ð í³ êíè ãè “Êîð³íü ³ êðî íà” (ãå íå à ëî ã³ÿ âè äà ò íèõ ëþ äåé êî - çà öü êî ãî ïî õî äæåí íÿ” (1999)), “²âàí ѳð êî — ëè öàð ñü êà äó øà ³ âî ¿í ñëà â - íèé” (2000) òà ³í.; Äî íå öü êî ãî â³ä ä³ ëåí íÿ — íà ó êî âà ìî íî ãðà ô³ÿ Â. ϳðêà “Çàñåëåííÿ Ñòå ïî âî¿ Óêðà ¿ íè â XVI—XVIII ñò.” (1998), äî ê òîð ñü êà äè ñåð - òà ö³ÿ Â. Ðîìàíöîâà “Âèíèêíåííÿ ³ ñòà íî â ëåí íÿ Ãå òü ìà í ùè íè â óêðà ¿í ñü - ê³é ³ñ òî ð³ î ãðà ô³¿ ñå ðå äè íè XIX—XX ñò.”; Îäå ñü êî ãî â³ä ä³ ëåí íÿ — íà ó êî âà ìî íî ãðà ô³ÿ ². òà Ã. Ñà ïî æ íè êî âèõ “Çàïîðîçüê³ ³ ÷î ð íî ìîð ñü ê³ êî çà êè â Õà äæè áå¿ òà Îäå ñ³ (1770—1820 ðð.)” (1998), çá³ ð íèê äî êó ìåí ò³â “²ñòîð³ÿ Õà äæè áåÿ (Îäå ñè) 1415—1795 ðð. â äî êó ìåí òàõ” (2000); ³ä ä³ ëó ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà ïðè Îäå ñü êî ìó äåð æà â íî ìó óí³ âåð ñè òå ò³ — êî ëå ê òè â íà ìî íî ãðà - ô³ÿ “Îäåñà êî çà öü êà” (2000), çá³ ð íèê äî êó ìåí ò³â òà ìà òå ð³ à ë³â “Êîçàöòâî íà ϳâ ä í³ Óêðà ¿ íè. ʳ íåöü XVIII—XIX ñò.” (2000) òà ³í. Ïåð øîþ ñïðî áîþ â³ä ò âî ðåí íÿ ³ñ òî ðè ÷ íèõ æèò òº ïè ñ³â âè äà ò íèõ â³é ñü - êî âèõ ä³ ÿ ÷³â Óêðà ¿ íè äî áè âè ç âî ëü íèõ çìà ãàíü ðàí íüî ãî íî âî ãî ÷à ñó ñòà ëà íà ó êî âî- ïî ïó ëÿ ð íà êíè ãà “Ïîëêîâîäö³ ³é ñü êà Çà ïî ðî çü êî ãî: ³ñ òî ðè ÷ í³ ïîð ò ðå òè” (Ê., 1998. — 400 ñ.), ÿêà îòðè ìà ëà ãðàíò ̳æ íà ðî ä íî ãî ôîí äó “³äðîäæåííÿ”. Íà îñ íî â³ áà ãà òî ãî äæå ðå ëü íî ãî ìà òå ð³ à ëó ³ç çà ëó ÷åí íÿì äî ñÿ ã íåíü â³ ò ÷è ç íÿ íî¿ òà çà ðó á³ æ íî¿ ³ñ òî ðè ÷ íî¿ íà ó êè é çà ñòî ñó âàí íÿì íî - â³ ò í³õ ìå òî äî ëî ã³ ÷ íèõ çà ñàä ñó ÷à ñ í³ ³ñ òî ðè êè ñòâî ðè ëè ÿñ ê ðà â³, áà ãà òî ïëà - íî â³ ïîð ò ðå òè êî çà öü êèõ ïî ë êî âî ä ö³â, ÿê³ ñï³ ëü íî ç Áî ã äà íîì Õìå ëü íè öü - êèì âè áî ðþ âà ëè íå çà ëå æ í³ñòü äëÿ ñâ ³ ò ÷è ç íè é óòâåð äæó âà ëè Óêðà ¿í - ñü êó êî çà öü êó äåð æà âó. Íà ñòî ð³í êàõ êíè ãè ïîñòà þòü îá ðà çè ². Áîãóíà, Ê. Áó ð ëÿÿ, É. Ãëóõà, ª. Ãî ãî ëÿ, Ã. Ãóëÿíèöüêîãî, À. Æäàíîâè÷à, Ì. Çåëåí - ñüêîãî, Ì. Êðè ÷åâ ñü êî ãî, Ì. Êðèâîíîñà, Ë. Ìîçèð³, Ì. Íåáàáè, Ä. Íå÷àÿ, Ï. Øóìåéêà, Ã. ßöêåâè÷à òà ³í øèõ â³ äî ìèõ, à òà êîæ ìà ëî çíà íèõ íè í³ äëÿ øè ðî êî ãî çà ãà ëó ñïî äâè æ íè ê³â ñëà âå ò íî ãî ãå òü ìà íà, ÷å ðåç ä³ ÿ ëü í³ñòü ÿêèõ âè ìà ëüî âó þ òü ñÿ ñó âî ð³ áó äí³ â³é ñü êî âèõ ïî õî ä³â, òð³ óìô ïå ðå ìîã ³ ã³ð êî òà ïî ðà çîê, ïà íî ðà ìè ãðàí ä³ î ç íèõ áèòâ, ñêëà ä í³ ïðî öå ñè òî ãî ÷à ñ íî ãî ñó ñ - ï³ ëü íî- ïî ë³ òè ÷ íî ãî æèò òÿ êî çà öü êî¿ Óêðà ¿ íè. Íè í³ ãî òó º òü ñÿ äî äðó êó äðó ãà êíè ãà, ÿêà áó äå âè ñâ³ ò ëþ âà òè â³é ñü êî âó ä³ ÿ ëü í³ñòü ³í øèõ ìà ëî â³ äî - ìèõ äî öüî ãî ÷à ñó óêðà ¿í ñü êèõ ïî ë êî âî ä ö³â. Ñâîº ð³ ä íèì ï³ä ñó ì êîì ï’ÿ òè ð³ ÷ íî¿ ä³ ÿ ëü íî ñ ò³ ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà ñòàâ âè ïóñê ùî ð³ ÷ íî ãî âè äàí íÿ “Çàïîðîçüêà ñòà ðî âè íà” (Ê.—Çàïîð³ææÿ, 2002. — 408 ñ.), ÿêå çä³é ñ íþ º òü ñÿ íà ïî ë³ ãðà ô³ ÷ í³é áà ç³ “Ìîòîð—ѳ÷³”. Ó íüî ìó ïðå ä ñòà â ëå í³ íà ñòó ï í³ ðó á ðè êè: “Äîêóìåíòè ç ïè òàíü â³ä ðî äæåí íÿ êî çà ö ò âà”, “Ñòàòò³”, “²ñòîð³îãðàô³ÿ òà äæå ðå ëî ç íàâ ñ ò âî”, “Ïèòàííÿ óâ³ ÷ - íåí íÿ ïà ì’ÿ ò íèõ ì³ñöü, ïî â’ÿ çà íèõ ç ³ñ òî ð³ ºþ êî çà ö ò âà”, “²ñòîðè÷íå êðà - 153 ISSN 0130-5247. Óêð. ³ñò. æóðí., 2003, ¹ 1 Õðîí³êà òà ³íôîðìàö³ÿ º ç íàâ ñ ò âî”, “Ïðîáëåìè â³ä ðî äæåí íÿ Óêðà ¿í ñü êî ãî êî çà ö ò âà”, “Äèñêóñ³¿”, “Ïóáë³êàö³ÿ äî êó ìåí ò³â”. Ñïî ä³ âà º ìî ñÿ, ùî öåé íà ó êî âèé ùî ð³ ÷ íèê íå îá ìå æè òü ñÿ äâî ìà âè ïó ñ êà ìè. Íå îá õ³ä íî â³ä çíà ÷è òè, ùî á³ëü ø³ñòü âè äàíü ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà ùå ä ðî ïðî ô³ íàí ñî âà í³ ÂÀÒ “Ìîòîð—ѳ÷” çà îñî áè ñ - òî¿ ó÷à ñ ò³ àêà äå ì³êà, äî ê òî ðà òåõ í³ ÷ íèõ íà óê Â. Áîãóñëàºâà. ×à ñ òè íà êíèã çà ñïðè ÿí íÿì àêà äå ì³ êà ÍÀÍÓ Â. Ñìîë³ÿ âè é ø ëè äðó êîì íà ïî ë³ ãðà ô³ ÷ - í³é áà ç³ ²í ñòè òó òó ³ñ òî 𳿠Óêðà ¿ íè ÍÀÍÓ. Ñï³ ëü íî ç Ãî ëî â íèì óïðà â ë³í íÿì âè õî â íî¿ ðî áî òè ̳ í³ ñ òåð ñ ò âà îáî - ðî íè Óêðà ¿ íè, ̳ í³ ñ òåð ñ ò âîì îñâ³ òè ³ íà ó êè Óêðà ¿ íè, Óêðà ¿í ñü êèì êî çà ö - ò âîì ïðî âå äå íî ðÿä íà ó êî âî- ïðà ê òè ÷ íèõ êîí ôå ðå í ö³é, çî êðå ìà “Ñó÷àñíà êî çà öü êà ïå äà ãî ã³ êà” (Êè ¿â, 1997), “Ïðîáëåìè ³ñ òî 𳿠òà ñó ÷à ñ íî ãî ðîç âè ò - êó Óêðà ¿í ñü êî ãî êî çà ö ò âà ÿê äåð æà âî ò âîð ÷î¿ ³í ñòèòóö³¿” (×å ð êà ñè, 1999), ï³ä ÷àñ ÿêèõ îá ãî âî ðþ âà ëè ñÿ ð³ ç í³ ïè òàí íÿ, ñå ðåä ÿêèõ îñ íî â íå ì³ ñ öå çà - éíÿ ëà ïðî á ëå ìà â³é ñü êî âî- ïà ò ð³ î òè ÷ íî ãî âè õî âàí íÿ ìî ëî äî ãî ïî êî ë³í íÿ íà êðà ùèõ òðà äè ö³ ÿõ óêðà ¿í ñü êî ãî êî çà ö ò âà. Ó 1997 ð. ðà çîì ç Îäå ñü êîþ ì³ ñü êîþ äåðæàä ì³ í³ ñ ò ðà ö³ ºþ ïðî âå äå íî íà ó êî âî- ïðà ê òè ÷ íó êîí ôå ðå í ö³þ “Êîçàöòâî íà ϳâ ä í³ Óêðà ¿ íè”. Ïðî òÿ ãîì 1999 ð. ²í ñòè òó òîì êî çà ö ò âà íà Ïåð øî ìó Íà ö³ î íàëü íî ìó ðà ä³î êà íà ë³ Óêðà ¿ íè ó ïå ðå äà ÷³ “Ñòàðøîêëàñíèê” ïðî âå äå íî ³ñ òî ðè ÷ íèé êîí êóðñ äëÿ øêî ëÿ ð³â “Óêðà¿íà — êî çà öü êà äåð æà âà”. ³í âè êëè êàâ âå ëè - êèé ³í òåðåñ â óñ³õ ðå ã³ î íàõ, çî êðå ìà â³ä ó÷à ñ íè ê³â íà ä³é ø ëî áëè çü êî 200 ëèñò³â. Ï’ÿ òè ïå ðå ìî æ öÿì öüî ãî êîí êóð ñó âðó ÷å íî ö³í í³ ïî äà ðóí êè. Çä³é ñ íþ º òü ñÿ êîí ñóëü òà ö³ÿ ê³ íî- ³ òå ëå ï ðî äó ê ö³¿. Òàê, çî êðå ìà, íà äà íà íà - ó êî âà é îð ãà í³ çà ö³é íà äî ïî ìî ãà Ïîëü ñü êî ìó òå ëå áà ÷åí íþ ï³ä ÷àñ çéî ìîê òå ëå ô³ ëü ìó “Ïîâåðíåííÿ Áî ãó íà”. 17 æî â ò íÿ 2002 ð. â³ä áóëà ñÿ éî ãî ïðå - çåí òà ö³ÿ íà Äðó ãî ìó òå ëå â³ ç³é íî ìó êà íà ë³ Ïî ëü ù³. Ó 2000—2001 ðð. ñï³â ðî á³ ò íè êà ìè ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà ïðî ÷è òà íî ðÿä ëå ê ö³é, çî êðå ìà, öèêë “Óêðà¿íà ãå ðî ¿ ÷ íà” íà áà ç³ Êè ¿â ñü êî ãî ì³ ñü êî ãî Áó - äèí êó ó÷è òå ëÿ. Â÷å í³-êî çà êî ç íà â ö³ áå ðóòü ïîñò³é íó ó÷àñòü ó “êðóãëèõ ñòî - ëàõ”, ùî îð ãà í³ çî âó þ òü ñÿ “Ïðîñâ³òîþ” ³ì. Ò. Øåâ÷åíêà òà ïðî âå äåí í³ “Ãåòüìàíñüêèõ â³ òà ëåíü” ïðè Ìó çå¿ ãå òü ìàí ñ ò âà â Êè º â³. Íà ëà ãî äæå íà ò³ ñ - íà ³ êîí ñòðó ê òè â íà ñï³â ï ðà öÿ ç êî çà öü êè ìè îð ãà í³ çà ö³ ÿ ìè Óêðà ¿ íè. Ç 1999 ð. â÷å í³ ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà âè êî íó þòü îêðå ì³ çà ìî â ëåí íÿ Êî - îð äè íà ö³é íî¿ ðà äè ç ïè òàíü ðîç âè ò êó Óêðà ¿í ñü êî ãî êî çà ö ò âà ïðè Ïðå çè - äåí òî â³ Óêðà ¿ íè. Çî êðå ìà éî ãî ñï³â ðî á³ ò íè êè áðà ëè àê òè â íó ó÷àñòü ó ðîç - ðî á ö³ ïðî å ê òó Íà ö³ î íàëü íî¿ ïðî ãðà ìè â³ä ðî äæåí íÿ òà ðîç âè ò êó Óêðà ¿í ñü - êî ãî êî çà ö ò âà. Çã³ ä íî ç Óêà çîì Ïðå çè äåí òà Óêðà ¿ íè Ë. Êó÷ìè “Ïðî Íà ö³ î íàëü íó ïðî ãðà ìó â³ä ðî äæåí íÿ òà ðîç âè ò êó Óêðà ¿í ñü êî ãî êî çà ö ò âà íà 2002—2005 ðð.” çà ¹ 1092/2001 â³ä 15 ëè ñ òî ïà äà 2001 ð., êî ëå ê òèâ ²í ñòè - òó òó êî çà ö ò âà çä³é ñ íþº â³ä ïî â³ ä íó ðî áî òó ùî äî âè êî íàí íÿ îêðå ìèõ ïóí ê - ò³â äà íî¿ Íà ö³ î íàëü íî¿ ïðî ãðà ìè. ϳä ãî òî â ëå íî ïðî åêò ôóí äà ìåí òàëü íî ãî âè äàí íÿ ç ³ñ òî 𳿠óêðà ¿í ñü êî ãî êî çà ö ò âà (ï. 33 Íà ö³ î íàëü íî¿ ïðî ãðà ìè) ï³ä íà çâîþ “Óêðà¿íñüêå êî çà ö ò âî: ïî ë³ òè ÷íà, åêî íî ì³ ÷ íà, ñî ö³ àëü íà òà äó õî â - íà ³ñ òî ð³ÿ (XV—XX ñò.)”, â ÿêî ìó áå ðóòü ó÷àñòü ïðî â³ ä í³ â÷å í³ íà øî¿ êðà ¿ - íè. Îä íèì ç íàé á³ëü øèõ ïðî å ê ò³â ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà ìຠñòà òè âè äàí íÿ íà ó êî âî- ïî ïó ëÿ ð íî¿ á³î ãðà ô³ ÷ íî¿ ñå 𳿠“Ãåòüìàíè Óêðà ¿ íè” (ï. 37 Íà ö³ î - íàëü íî¿ ïðî ãðà ìè), ÿêà áó äå ñêëà äà òè ñÿ ç 25-òè îêðå ìèõ êíèã, îá’ºä íà íèõ ºäè íè ìè íà ó êî âè ìè âè ìî ãà ìè òà ïî ë³ ãðà ô³ ÷ íèì îôîð ì ëåí íÿì. ßê óæå â³ä çíà ÷à ëî ñÿ, ²í ñòè òó òîì êî çà ö ò âà íà ëà ãî äæå íà ñï³â ï ðà öÿ ç áà ãà òü ìà ì³ í³ ñ òåð ñ ò âà ìè, â³ äîì ñ ò âà ìè, óñòà íî âà ìè, ãðî ìàä ñü êè ìè îð ãà - í³ çà ö³ ÿ ìè, ôîí äà ìè. 5 ëþòîãî 2001 ð. áó ëà óêëà äå íà óãî äà ïðî òâîð ÷å ³ íà - ó êî âå ñï³â ðî á³ ò íè ö ò âî ç Óïðà â ë³í íÿì îõî ðî íè îá’ºê ò³â êóëü òó ð íî¿ ñïà ä - ùè íè Îäå ñü êî¿ îá ëà ñ íî¿ äåð æà â íî¿ àä ì³ í³ ñ ò ðà ö³¿. Çã³ ä íî ç éî ãî ïî ëî æåí - ISSN 0130-5247. Óêð. ³ñò. æóðí., 2003, ¹ 1 154 Õðîí³êà òà ³íôîðìàö³ÿ íÿ ìè, Óïðà â ë³í íÿ âçÿ ëî íà ñå áå çà áåç ïå ÷åí íÿ ô³ íàí ñó âàí íÿ ³ñ òî ðè ÷ íèõ òà åò íî ã ðà ô³ ÷ íèõ äî ñë³ äæåíü, íà ó êî âèõ åêñ ïåð òèç. Íà çà ìî â ëåí íÿ Äåð æà â - íî ãî êî ì³ òå òó áó ä³ â íè ö ò âà, àð õ³ òå ê òó ðè òà æè ò ëî âî¿ ïî ë³ òè êè Óêðà ¿ íè, à òà êîæ Äåð æà â íî¿ ì³æ â³ äîì ÷î¿ êî ì³ ñ³¿ ó ñïðà âàõ óâ³ ÷ íåí íÿ ïà ì’ÿ ò³ æåðòâ â³é íè òà ïî ë³ òè÷ íèõ ðå ï ðå ñ³é íà ø³ ñïå ö³ à ë³ ñ òè çä³é ñ íè ëè äî ñë³ äæåí íÿ ùî äî âè ÿâ ëåí íÿ ì³ñöü ïî õî âàíü ä³ ÿ ÷³â êî çà öü êî¿ äî áè íà òå ðè òî 𳿠Ðî ñ³é - ñü êî¿ Ôå äå ðà ö³¿. Ó ðå çóëü òà ò³ âè ÿâ ëå íî áëè çü êî òðè äöÿ òè òà êèõ ì³ñöü. Îä - íàê íå îá õ³ä íî ïðî âå ñ òè äî äà ò êî â³ ïî øó êè, ó çâ’ÿç êó ç ÷èì ïî òð³ á íî âè - ä³ ëè òè êî ø òè äëÿ îð ãà í³ çà ö³¿ âè¿ ç äó íà ó êî â ö³â íà øî ãî ²í ñòè òó òó ñï³ ëü íî ç ïðå ä ñòà â íè êà ìè çà çíà ÷å íèõ Äåð æà â íî ãî êî ì³ òå òó òà ì³æ â³ äîì ÷î¿ êî ì³ ñ³¿ äî Ðî ñ³é ñü êî¿ Ôå ðå äà ö³¿ (çî êðå ìà òà êèõ ì³ñò, ÿê Ìî ñ ê âà, Ñàí êò- Ïå òå ð áóðã, Àð õà í ãåëüñüê, Òî áîëüñüê, ²ð êóòñüê, ªí³ ñåéñüê, Íåð ÷èíñüê, Ñåë³íã³íñüê, Òó ðó õàíñüê, ßêóòñüê) äëÿ óòî ÷ íåí íÿ ³ äî ïî â íåí íÿ íà ÿâ íèõ äà íèõ. Ç 2001 ð. çä³é ñ íþ º òü ñÿ íà ó êî âà êîí ñóëü òà ö³ÿ ïðî å ê òó “Çíàòè ìè íó ëå çà ä ëÿ ìàé áó ò íüî ãî”, çà ïî ÷à ò êî âà íîãî ç ³í³ ö³ à òè âè Ôîí äó ³í òå ëå ê òó àëü íî¿ ñï³â ï - ðà ö³ “Óêðà¿íà — XXI ñòîë³òòÿ”. Çä³é ñ íþ º òü ñÿ âå ëè êà ðî áî òà ùî äî óâ³ êî â³ ÷ íåí íÿ ãå ðî ¿ ÷ íèõ ñòî ð³ íîê êî çà öü êî¿ ³ñ òî ð³¿. Çà ñïðè ÿí íÿì ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà ó 1997 ð. ó Êè º â³ â³ä êðè òî ìå ìî ð³ àëü íó äî ø êó ãå òü ìà íó Ïè ëè ïó Îð ëè êó, ÿêó âñòà íî â ëå íî íà âó ëè ö³, ùî íà çâà íà íà éî ãî ÷åñòü. Íå áåç äî ïî ìî ãè íà øèõ ñïå ö³ à ë³ ñ - ò³â ðîç ïî ÷à ëà ñÿ ðî áî òà ùî äî âñòà íî â ëåí íÿ ïà ì’ÿ ò íè ê³â ñëà âå ò íî ìó êî - øî âî ìó ²âà íó ѳð êó ó Õàð êî â³, ïî ë êî â íè êó Ñå ìå íó Ïà ë³þ ó Ôà ñ òî â³. À 14 æî â ò íÿ ìèíóëîãî ðî êó çà ó÷à ñ òþ êå ð³ â íè ö ò âà ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà áó - ëî âñòà íî â ëå íî ïà ì’ÿ ò íèê ãå òü ìà íó ²âà íó Âè ãîâ ñü êî ìó ó ñ. Âèãîâ³ íà Æè òî ìè ð ùè í³. Ó ñ³ ÷ í³ 2002 ð. çà ñïðè ÿí íÿì íà øî ãî ²í ñòè òó òó íà áà ç³ Õàð ê³â ñü êî ãî äåð æà â íî ãî ïå äà ãî ã³ ÷ íî ãî óí³ âåð ñè òå òó ³ì. Ã. Ñêîâîðîäè áó ëî â³ä êðè òî ²í - ñòè òóò îñâ³ òè òà âè õî âàí íÿ óêðà ¿í ñü êî ãî êî çà ö ò âà, ÿêèé áó äå ãî òó âà òè ôà - õ³ â ö³â çà ð³ ç íè ìè ñïå ö³ àëü íî ñ òÿ ìè íà îñ íî â³ âïðî âà äæåí íÿ êî çà öü êî¿ ïå - äà ãî ã³ êè òà íà ö³ î íàëü íèõ òðà äè ö³é. ³ä ðà çó æ ïî òî ìó íà ×å ð êà ùè í³ áó ëî îð ãà í³ çî âà íî êîí êóðñ äëÿ âè ïó ñ ê íè ê³â ñå ðå ä í³õ øê³ë “×åðêàùèíà — êî çà - öü êèé êðàé” íà êðà ùèé òâ³ð ç ³ñ òî 𳿠³ ñó ÷à ñ íî ãî ðîç âè ò êó êî çà ö ò âà. Ç ³í³ ö³ à òè âè ³ àê òè â íîþ ó÷à ñ òþ ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà ïîçàìè íó ëî ãî ðî êó (íà äå ñÿ òî ìó ðî ö³ íå çà ëå æ íî ñ ò³!), íà ðå ø ò³, áó ëî çà ñíî âà íî Óêðà ¿í ñü êèé ³í ñòè òóò âî ºí íî¿ ³ñ òî ð³¿, ÿêèé 䳺 ó ðàì êàõ ñï³ ëü íî ãî ïðî å ê òó ì³æ Íà ö³ î - íàëü íîþ Àêà äå ì³ ºþ Îáî ðî íè Óêðà ¿ íè òà ²í ñòè òó òîì ³ñ òî 𳿠Óêðà ¿ íè ÍÀÍ Óêðà ¿ íè. Ðà çîì ç öè ìè óñòà íî âà ìè ²í ñòè òóò êî çà ö ò âà ó òðà â í³ 2001 ð. îð ãà - í³ çó âàâ ïðî âå äåí íÿ Âñå óê ðà ¿í ñü êî ãî “êðóãëîãî ñòî ëó” ï³ä íà çâîþ “Âîºííî-³ñòîðè÷íà íà ó êà â Óêðà ¿ í³: ñòàí ³ ïåð ñ ïå ê òè âè”. Íà ñüî ãî ä í³ âæå ìà º ìî çà ãàëü íî óê ðà ¿í ñü êèé æó ð íàë “Âîºííà ³ñ òî ð³ÿ” (äå ³ñ íóº îêðå ìà ðó - á ðè êà, ïðè ñâÿ ÷å íà ³ñ òî 𳿠êî çà ö ò âà) ³ ÷î òè ðè ð³ ç íî ïëà íî â³ âè äàí íÿ ç ³ñ òî - 𳿠âî ºí òà âî ºí íî ãî ìè ñ òå ö ò âà. Ùå ó 1998 ð. êî ëå ê òèâ ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà ñï³ ëü íî ç ðå ê ëà ì íî- âè äà â - íè ÷îþ êàì ïà í³ ºþ “ÅÌÌÀ” ðîç ïî ÷àâ ðî áî òó íàä âå ëè êèì ôî òî ³ëþ ñ ò ðî âà - íèì íà ó êî âî- ïî ïó ëÿ ð íèì âè äàí íÿì “Óêðà¿íà — êî çà öü êà äåð æà âà”. Ó êíè ç³ íà îñ íî â³ áà ãà òî ãî é äî ñ³ ìà ëî â³ äî ìî ãî ³ëþ ñ ò ðî âà íî ãî ìà òå ð³ à ëó áó - äóòü ðîç êðè ò³ ïðî öå ñè çà ðî äæåí íÿ ³ ôîð ìó âàí íÿ êî çà ö ò âà, éî ãî ó÷àñòü ó â³é íàõ ñå ðå ä íüî â³÷ ÷ÿ òà íî âî ãî ÷à ñó, åâî ëþ ö³¿ óêðà ¿í ñü êèõ äåð æà â íèõ ³í - ñòè òó ò³â ñå ðå ä íüî â³ ÷ íî¿, íî âî¿ òà íî â³ ò íüî¿ äî áè âñå ñâ³ ò íüî¿ ³ñ òî ð³¿, â³ä ðî - äæåí íÿ êî çà ö ò âà íà ñó ÷à ñ íî ìó ³ñ òî ðè ÷ íî ìó åòà ï³. Äëÿ äî ñÿ ã íåí íÿ ïîñòà â ëå íî¿ ìå òè çà ëó ÷à þ òü ñÿ ïðî ôå ñ³é í³ ôî òî ãðà ôè, äè çàé íå ðè, à ôî - òî çéî ì êè êî çà öü êèõ ïà ì’ÿ òîê çä³é ñ íþ þ òü ñÿ ó íàé á³ëü øèõ ìó çå ÿõ Óêðà - ¿ íè, Ïî ëü ù³, Ðî ñ³¿ òà Øâå ö³¿. Ðî áî òà íàä öèì áà ãà òî ïëà íî âèì âè äàí íÿì çà âåð øè òü ñÿ ó 2004 ð. 155 ISSN 0130-5247. Óêð. ³ñò. æóðí., 2003, ¹ 1 Õðîí³êà òà ³íôîðìàö³ÿ Ñâÿ ò êó þ ÷è ï’ÿ òè ð³ ÷ íèé þâ³ ëåé ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà, çâå ð í³ ìî ñÿ äî ñë³â àêà äå ì³ êà ÍÀÍÓ Â. Ñìîë³ÿ, ÿêèé â³ä çíà ÷èâ, ùî íè í³ ïå ð³ îä ðî ìàí òè ÷ íî - ãî â³ä ò âî ðåí íÿ ³ñ òî 𳿠óêðà ¿í ñü êî ãî êî çà ö ò âà â³ä õî äèòü ó ìè íó ëå. Ãå ðî ¿ çà - ö³ÿ ä³é ³ â÷èí ê³â öüî ãî íî âî ãî â ñó ñ ï³ ëü í³é ³º ðàð õ³¿ ï³ ç íüî ãî ñå ðå ä íüî â³÷ ÷ÿ ñòà íó ïîñòó ïî âî çì³ íþ º òü ñÿ á³ëüø âäó ì ëè âèì òà àíà ë³ òè ÷ íèì ï³ä õî äîì äî âèâ÷åí íÿ ö³ º¿ ñêëà ä íî¿ íà ó êî âî¿ ïðî á ëå ìè. Åëå ìåí òè áå ëå ò ðè ñ òè êè, ÿê³ äî ì³ íó âà ëè íà ñòî ð³í êàõ áà ãà òüîõ âè äàíü, ïîñòó ïà þ òü ñÿ ì³ ñ öåì ïðèí öè - ïàì ³ñ òî ðè ç ìó òà îá’ºê òè â íî ñ ò³. Íà ó êî â ö³ âñå á³ëü øå ïðà ã íóòü çà ãëè áè òèñü ó ñóòü ïðî á ëå ìè. Âî íè äå äà ë³ ÷à ñ ò³ øå çâåð òà þ òü ñÿ äî òåì, âèâ÷åí íÿ ÿêèõ äî íå äà â íà áó ëî ïðå ðî ãà òè âîþ çà õ³ ä íî¿ ³ñ òî ð³ î ãðà ô³¿. Óð³ ç íî ìà í³ ò íþ º òü ñÿ ³í ñò ðó ìåí òà ð³é äî ñë³ äæåíü, ¿õ ìå òî äè êà òà ìå òî äî ëî ã³ÿ. Íà ó êî âà é ãðî ìàä ñü êî- ñó ñ ï³ ëü íà ðî áî òà ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà øè ðî êî âè ñâ³ ò ëþ âà ëà ñÿ ó ïî âà æ íèõ íà ó êî âèõ âè äàí íÿõ òà çà ñî áàõ ìà ñî âî¿ ³í ôîð - ìà ö³¿ íå ëè øå íà øî¿ äåð æà âè, àëå é çà êîð äî íîì. Ìà òå ð³ à ëè ïðî íà øó ä³ ÿ - ëü í³ñòü ïó á ë³ êó âàâ ïðîâ³äíèé íà ó êî âèé ÷à ñî ïèñ “Óêðà¿íñüêèé ³ñ òî ðè ÷ íèé æó ð íàë”, ãà çå òè “Óðÿäîâèé êó ð’ºð”, “Ãîëîñ Óêðà ¿ íè”, “Íàðîäíà àð ì³ÿ”, “˳òåðàòóðíà Óêðà ¿ íà”, “Êè¿âñüêèé â³ ñ íèê” òà ³í. Ó â³äîìîìó ñëà â³ ñ òè ÷ - íî ìó ÷à ñî ïè ñ³ ñâ³ òó “The Sla vonic and East Eu ro pean Re view” â³ äî ìèé êà - íàä ñü êèé ³ñ òî ðèê, ïðî ôå ñîð Ìî í ðå àëü ñü êî ãî óí³ âåð ñè òå òó Ô³ ë³ï Ëîí ã - âîðò çðî áèâ îãëÿä îêðå ìèõ âè äàíü ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà é â³ä çíà ÷èâ ïî òð³ á - í³ñòü ³ ñâîº ÷à ñ í³ñòü ä³ ÿ ëü íî ñ ò³ òà êî¿ ³í ñòè òó ö³¿ äëÿ Óêðà ¿ íè òà ñâ³ òî âî ãî íà ó êî âî ãî ñï³â òî âà ðè ñ ò âà 1.  àí ã ë³é ñü êî ìó ïî ë³ òî ëî ã³ ÷ íî ìó æó ð íà ë³ “The Ukrai nian review” äî ê òîð Îëå ê ñàíäåð Ãðèá çà çíà ÷èâ, ùî çà ñíó âàí íÿ ²í - ñòè òó òó êî çà ö ò âà ïðè ²í ñòè òó ò³ ³ñ òî 𳿠Óêðà ¿ íè ÍÀÍ Óêðà ¿ íè ñïðè ÿ òè ìå ôîð ìó âàí íþ íà ö³ î íàëü íî¿ åë³ òè â íà ø³é ìî ëî ä³é äåð æà â³ 2. 22 ëè ñ òî ïà äà 2002 ð. ó ì. Êèºâ³ â³ä áó â ñÿ “êðóãëèé ñò³ë”, ïðè ñâÿ ÷å íèé ï’ÿ òè ð³÷ ÷þ çà ñíó âàí íÿ Íà ó êî âî- äî ñ ë³ ä íî ãî ³í ñòè òó òó êî çà ö ò âà. Ó íüî ìó âçÿ ëè ó÷àñòü ïðî â³ ä í³ â÷å í³- êî çà êî ç íà â ö³ íà øî¿ äåð æà âè: àêà äå ì³ êè ÍÀÍ Óêðà ¿ íè Â. Ñìîë³é, Ï. Òðîíüêî; ä-ðè ³ñò. íà óê Þ. Ìèöèê, ². Á³ëàñ, Î. Ãóðæ³é, Â. Ùåðáàê, Ï. Ñàñ, Â. Áðåõóíåíêî, Â. Ãîðîáåöü; êàí äè äà òè ³ñò. íà óê Â. Êðèâîøåÿ, Ò. ×óõë³á, Þ. Ñàâ÷óê, Â. Ñòàí³ñëàâñüêèé, Â. ̳ëü÷åâ, Ï. Ãî - ð³øí³é, ïðåäñòàâíèêè Óêðà¿íñüêîãî êîçàöòâà, ìóçåéí³ ïðàö³âíèêè, æóð - íàë³ñòè òà ³í. ϳä ÷àñ âè ñòó ï³â îá ãî âî ðþ âà ëè ñÿ ïè òàí íÿ ðîç âè ò êó êî çà êî ç - íàâ ÷èõ ñòó ä³é ïðî òÿ ãîì îñòàí íüî ãî äå ñÿ òè ð³÷ ÷ÿ, áó ëè îêðå ñ ëå í³ ïåð ñ ïå ê - òè âè ä³ ÿ ëü íî ñ ò³ ²í ñòè òó òó êî çà ö ò âà. Îò æå, ìî æå ìî çðî áè òè âò³ ø íèé äëÿ ñå áå âè ñíî âî ê — Íà ó êî âî- äî ñ ë³ ä - íèé ³í ñòè òóò êî çà ö ò âà â³ä áó â ñÿ! Çà ï’ÿòü ðî ê³â ñâ ä³ ÿ ëü íî ñ ò³ â³í ñòàâ íå - â³ä’ºì íîþ ÷à ñ òè íîþ íà ó êî âî ãî òà ãðî ìàä ñü êî- ñó ñ ï³ ëü íî ãî æèò òÿ íà øî¿ äåð æà âè. Íå çâà æà þ ÷è íà â³ä ñó ò í³ñòü íåîáõ³äíèõ êî ø ò³â, îêðå ìî ãî ïðè - ì³ ùåí íÿ é çà ñî á³â çâ’ÿç êó, îá ìå æå íèé òè ðàæ ³í ñòè òóò ñü êèõ âè äàíü òà ³í ø³ ïðî á ëå ìè ñó òî îð ãà í³ çà ö³é íî ãî ñòà íî â ëåí íÿ, íàø ²í ñòè òóò ïîñòó ïî âî ñòຠïî âà æ íîþ íà ó êî âîþ óñòà íî âîþ, â³ äî ìîþ íå ëè øå â Óêðà ¿ í³, à é äà ëå êî ïî çà ¿¿ ìå æà ìè. À òî ìó çà ëè øà º òü ñÿ ëè øå îä íå — ïðî äîâ æó âà òè íà ïî ëå ã - ëè âî ïðà öþ âà òè çà ä ëÿ â³ä ðî äæåí íÿ íà ó êî âèõ êî çà êî ç íàâ ÷èõ ñòó ä³é òà ³ñ - òî ðè ÷ íî¿ ïà ì’ÿ ò³ óêðà ¿í ñü êî ãî íà ðî äó. 1 Philip Longworth. Ukraine: Histori and Na tion al ity // The Slawonic and East Eu ro pean Re view. — Vol. 78. — N 1. — Jan u ary 2000. — P. 115—124. 2 Olexander Hryb. New Ukrai nian Cos sacks — Re vival or Build ing New Armed For - ces? // The Ukrai nian re view. — 2000. — Vol. 3. — P. 44—53. ISSN 0130-5247. Óêð. ³ñò. æóðí., 2003, ¹ 1 156 Õðîí³êà òà ³íôîðìàö³ÿ

Схожі ресурси